THE MAKING OF
'DE CRATAEGUSHOEVE'
Een bijzondere plek waar je tot rust, in bloei en tot jezelf kunt komen.

CRATAEGUS
Crataegus is de Latijnse naam voor Meidoorn.
De Meidoorn is een bijzondere boom. Sinds mensenheugenis worden in verschillende religies en volksgebruiken aan de meidoorn bijzondere krachten toegekend: Ze staat onder andere voor hoop en trouw, en zou beschermen tegen bliksem, storm en heksen.
De Meidoorn is het symbool voor de lente, bloei, vruchtbaarheid, maagdelijkheid en seksualiteit. Samen met de verwante sleedoorn is hij ook zinnebeeld voor tweedracht (de doornen). Wanneer de Meidoorn bloeide, werd bij de Kelten gehuwd.
Praktisch : Het hout is dicht generfd en goed om te bewerken en wordt gebruikt om handvaten van gereedschap te maken en kleine huishoudelijke voorwerpen.
Meidoorn brandt met een hoge hitte en werd in het verleden aangeprezen om in ovens te verbranden.
De bladeren, bloemen en knoppen zijn eetbaar. Van de bloesems en bessen kan wijn gemaakt worden.
Medicinaal : afkooksels van de bloemen en bladeren worden gebruikt om de bloeddruk op peil te houden. Meidoorn bevat vele antioxidanten flavonoïden die gunstig zijn voor het hart. Het helpt de bloedvaten te verwijden, verbetert de bloeddoorstroming en beschermt de bloedvaten tegen schade.
De bessen van de meidoorn helpen om de bloeddruk en cholesterol te verlagen, ontstekingen tegen te gaan, verbeteren de gezondheid van de huid en spijsvertering.
Meidoorn bloemen en bessen zijn astringent en kunnen als afkooksel gebruikt worden voor een zere keel.
Meidoorn werkt kalmerend en kan helpen bij astma veroorzaakt door stress.
Over het algemeen vrolijkt meidoorn het humeur op.
Essence van meidoornbloemen wordt gebruikt als emotionele ondersteuner en om het hart te openen. Er wordt van gezegd dat het het subtiele energiesysteem versterkt en levendig maakt en het ons helpt om veerkrachtiger en ondersteund te weten.
Het kan helpen bij rouw, hartpijn of verdriet en andere emotionele pijnen.

VERANTWOORD GECREËERD
KERNWAARDEN
Marie-José is opgeleid als instructeur en heeft 20 jaar een paardenbedrijf gerund in Stramproy. Als oud-paardenprofessional, heeft zij veel kennis en ervaring opgedaan. Deze kennis en ervaring hebben ze benut bij de realisatie van deze bijzondere paardentuin.
Ook hebben Marie-José en Iwan de hulp ingeschakeld van een oud leraar en beleidsmedewerker in het groen (zie landschaps- en omgevingsinrichtingsplan).
Verder is er uit diverse andere bronnen informatie en inspiratie gehaald (zie bijgevoegde links).

REALISATIE
De Paardentuin
Van klein akkerland (o,5 ha) naar een paradijs voor flora en fauna!
Met liefde en passie (bloed, zweet en tranen) hebben Marie-José en Iwan een prachtig paradijs voor o.a. paarden, vogels, bijen en vlinders gerealiseerd.
"Een droom werd werkelijkheid: in de natuur samenwonen met paarden’"
Er zit een hele filosofie achter de realisatie van de paardentuin. Zo is er steeds gekozen voor het plaatsen van inheemse bomen en struiken. Daarnaast is de paardentuin zo uitgewerkt dat de paarden zoveel mogelijk, vanuit de tuin en woning, te zien zijn. Maar er is meer...
Ecosysteem:
Door de biodiversiteit wordt er gestreefd naar een gezond en stabiel ecosysteem.
De paarden delen hun paradijs niet alleen met inheemse wilde dieren maar ook met, een Mastino Napolitano (kuddebeschermingshond), een toom kippen en twee Kune Kune varkens.

LANDSCHAP- EN OMGEVINGSINRICHTING
Een vraagstelling gericht op welke mogelijkheden tot Natuurontwikkeling van enkele percelen grond behorende bij Woonhuis Kelderbergstraat 1 A te Kinrooi-Molenbeersel grenzend aan openbaar gebied (Agrarisch-openbaar tevens recreatief). Percelen gelegen aan de openbare wegen Kelderbergstraat-Jappestraat en Colbersstraat.
Het genoemde perceel zou idealiter kunnen dienen vanuit een ecologische zienswijze, als lint-overgangszone voor flora en fauna tussen meerdere natuurgebieden binnen de gemeente Kinrooi.
Doelstelling van de inrichting van De Crataegushoeve; het ontwikkelen van een stukje landschap met een duurzaam karakter passend in de hedendaagse natuurontwikkeling van het omgevingsgebied van de Gemeente Kinrooi, waarin ruim plaats is voor wenselijke flora en fauna ontwikkeling.
Tevens is de doelstelling gericht dat zowel de omgeving/ buurt een meerwaarde mag ervaren in het perspectief van landschapsbeleving.

GRONDONDERZOEK
In nadere beeldvorming van aanwezige grondlagen is duidelijk naar voren gekomen dat de grondsoort aangegeven kan worden als een schrale zandgrond met weinig organische stof en een zeer lage voedingswaarde. Derhalve zal op basis van deze gegevens vanuit een ecologische visie en duidelijk beheer blijken dat deze grondsoort toch geschikt kan zijn voor de ontwikkeling van inheemse houtige gewassen alsmede weideland en kruidenbermen.

HOUTWAL EN ZOOM VEGETATIE
De houtwal/ zoomvegetatie grenzend aan de Kelderbergstraat en Colbersstraat heeft een dunning ondergaan en is aangevuld met inheemse houtachtige gewassen.
Langs de weidepercelen (Colbersstraat en Jappestraat) zijn enkele Lindebomen met bosplantsoen aangeplant.
Rondom het gehele perceel van de begrazingsweiden is een natuurlijke haag van Meidoorn aangeplant als natuurlijke bescherming tegen de Wolf. Hierbij zijn op div. hoogten bedradingen aangebracht met een elektrische spanning om ongenode gasten te weren en de paarden binnen hun loop en begrazingszone te houden.

WEIDELAND
Het weideland is ingezaaid met een mengsel van kruidachtige gewassen en graszaden, om zodoende een goede voedselbron voor de paarden te creëren.
Hier wordt een maaibeheer toegepast waardoor ook een hooiland ontstaat.
Met regelmaat worden hierop handmatig ongewenste kruiden verwijderd waardoor uitzaai van de ongewenste soorten beperkt wordt (mn. Jacobskruiskruid/ zuring/ brandnetel) Zodoende wordt er gestreefd naar een ideaal begrazingsgebied.

KRUIDEN EN BLOEMENBERMEN
Bermen in 'eigen beheer'
Langs de verharde wegen worden maatregelen uitgevoerd om door specifiek bermbeheer een rijke vegetatie aan akker en berm-bloemen terug te laten keren in het landschap.
De maatregelen zijn gericht op de verschraling van de grond, waardoor de grassen afnemen en de ontwikkeling van een kruidenlaag toeneemt. Hierin is ook afstemming gezocht met de groendienst van de Gemeente Kinrooi, van waaruit ook in een gezamenlijk maai-beheerplan is voortgekomen. Het beheerplan bestaat uit 2 maaibeurten per jaar door de Gemeente. Waarin het maaisel steeds wordt afgevoerd. Tevens wordt er handmatig ongewenste kruiden en afval verwijderd en pleksgewijs vroegtijdig gemaaid, zodat er een grotere diversiteit in kruiden ontstaat en de zaaduitval wordt bewaakt.
Langs de Colbersstraat heeft een handmatige inzaai het ontstaan van een kruidenvegetatie bespoedigd. (Margriet-Klaproos-Goudsbloem-Ooievaarsbek).
Met het continueren van beoogd beheer/onderhoud rondom het perceel wordt getracht een natuurlijke samenhang te ontwikkelen, waarbij zowel flora, fauna en de mens zich prettig mag voelen.

INSPIRATIE- EN INFORMATIEBRONNEN
- https://omgeving.vlaanderen.be/nl/locatie-inrichting/plant-en-diervriendelijke-tuin
- https://www.tuinrangers.be/zelf-aan-de-slag
- https://www.integraalwaterbeleid.be/nl/beleidsinstrumenten/hemelwater-en-droogteplannen
- https://www.paardeerlijk.nl/products/paddock-paradise-jaime-jackson-nl
- https://www.paarden.vlaanderen/nl/themas/de-vlaamse-paardenwereld-van-a-tot-z/nieuws/paarden-houden-bij-winterweer
- https://paarden.vlaanderen/userfiles/file/pages/320190930JEWeidegangVoorPaardenJEV2.pdf
- https://paardenlandschap.com
- https://nieuws.kuleuven.be/nl/2017/hoe-zinvol-is-beschutting-voor-weidepaarden
- https://natuurlijkpaarden.nl/buitenkijken-paddock-paradise-op-4000-vierkante-meter/
- https://www.chalicewell.org.uk/

PAARDENTUIN/
PADDOCK PARADISE
De paardentuin bevat elementen van een Paddock Paradise.
De term ‘Paddock Paradise‘ (ook wel Paddock Paradijs) komt oorspronkelijk bij Jaime Jackson vandaan, een Amerikaanse hoevenspecialist. Met een paddock paradise zorg je ervoor dat een paard zoveel mogelijk beweging en natuurlijke slijtage aan de hoeven heeft, als het in de natuur zou krijgen. Je bootst met dit concept een natuurlijke leefomgeving na, binnen de beperkingen die er zijn als het gaat om indeling en variatie van ons, door mensen gecreëerde landschap.
Onze paardentuin bestaat uit een breed pad dat om een paar kleine grasweides heen loopt. Doordat de paarden niet in een rechte lijn kunnen oversteken bewegen ze meer. We stimuleren dit door voedsel en water niet op één plek aan te bieden, maar te verdelen over verschillende plekken. Zo bewegen ze vaker kleine stukken om aan hun ruwvoer te komen, wat beter overeenkomt met hun natuurlijke gedrag. Bovendien krijgen ze minder gras binnen en hoofdzakelijk hooi, waardoor het ook ideaal is voor sobere paarden.
Dit concept is een echt ‘paradijs’ voor paarden geworden, vooral ook omdat we hier en daar natuurlijke elementen hebben aangebracht; denk hierbij aan bijvoorbeeld variatie in ondergrond, eetbare bomen, planten, natuurlijke beschutting en hoogteverschillen.

VOORDELEN VAN EEN PADDOCK PARADISE
Paarden zijn van nature kuddedieren die tot wel 30 kilometer per dag afleggen, op zoek naar water, eten en beschutting. Hun spijsvertering, bloedsomloop en lymfesysteem zijn erop ingesteld om de hele dag door stukjes te lopen en kleine beetjes te eten. De maag produceert 24 uur per dag maagzuur. Als een paard dus te lange pauzes heeft tussen de voerbeurten, kunnen er maagzweren ontstaan. Het onderbeen van een paard heeft geen spieren, enkel pezen. De hoeven kunnen bloed rond ‘pompen’ door het uitzetten en krimpen onder de druk van neerzetten en optillen. Als een paard te weinig beweging heeft zal het lymfesysteem en de bloedsomloop daar last van krijgen.
Onze paardentuin zorgt ervoor dat onze paarden vaker kleine beetjes kunnen eten door de verschillende voerplekken. De eetbare planten ondervangen ook de diversiteit in voeding die onze gedomesticeerde paarden vaak missen.
Deze manier van paardenhouden voorkomt o.a. de veelvoorkomende, soms dodelijke aandoening, zoals koliek. Tevens zorgt het voor meer natuurlijke hoefslijtage door verschillende ondergronden aan te bieden. We wisselen paddockzand af met grof zand, ronde kiezels, grind en een puinpad. De hoeven kunnen zich, met het juiste onderhoud, vaak goed aanpassen als ze de tijd krijgen.

DE INDELING VAN ONZE PAARDENTUIN
Hieronder bevinden zich de onderdelen van onze paardentuin. Deze worden later toegelicht.
- schuilstal
- vrije uitloop/ paddock
- voerplein
- puinpad (stol)
- schaduwzone/ beschutting
- tracks
- snoephagen / kruidenzones
- wolfwerende omheining
- kruidenweides
- waterhuishouding en drinkwater
- mestcontainer
- onderhoud en bestrijding

SCHUILSTAL
De houten schuilstal (hobbystal), geheel door Iwan zelf gebouwd, is gesitueerd achter het huis zodat ze vanuit de woonkamer toezicht hebben op de paarden. Zo kunnen de gezondheid en het welzijn van de paarden goed in de gaten gehouden worden. De stal ligt beschut tussen de bomen dit geeft een aangenaam stalklimaat. Gezien paarden de stal vooral in de zomer gebruiken als beschutting tegen de zon en steekvliegen, is het fijn dat de stal niet pal in de zon ligt. Verder ligt de stal met zijn ‘rug’ gunstig naar het zuidwesten en aan de voorkant blokt de woning de wind, zo waait het zelden of nooit binnen. De open voorzijde geeft een aangenaam stalklimaat. Paarden die in een dichte stal gehouden worden hebben meer kans op gezondheidsproblemen zoals verkoudheid. De schuilstal ligt zover mogelijk van de overige woonhuizen in de straat zodat de overlast (mocht deze er zijn) van geur en geluid minimaal is. De stal word dagelijks uitgemest.

VRIJE UITLOOP
De vrije uitloop (ook wel paddock genoemd), is een ruimte van 15m x 15m.
Deze vrije uitloop, met eb- en vloedbodem, wordt veelzijdig ingezet:
- voor de broodnodige beweging in de winter
- revalidatie na blessures
- longeren voor een buitenrit zodat het paard rustig is voordat je opstapt (voor de veiligheid van de ruiter, het paard en het verkeer)
- speed dates met paarden
In de wintermaanden worden de tracks en de weides gesloten om te voorkomen dat ze kapot gelopen worden. Zwarte grond wordt snel modderig en glad. De paarden kunnen dan makkelijk uitglijden, met alle gevolgen van dien. De vrije uitloop is dan de enige plaats waar de paarden veilig hun benen kunnen strekken. De gele zand in combinatie met het eb en vloedsysteem, blijft ook in de winter goed begaanbaar.
De voordelen van de eb- en vloedbodem
De bodem in de vrije uitloop wordt van onderuit nat gehouden en het overtollig water wordt afgevoerd naar infiltratietanks onder de grond. De functie hiervan is:
-
stof (overlast) voorkomen
-
stabiel houden van de ondergrond zodat blessures voorkomen worden
-
nat houden van de hoeven in de droge zomers. Dit voorkomt hoefscheuren
-
voorkomen van waterverlies tijdens het sproeien door de zon
-
natuurlijke infiltratie van overtollig water

VOERPLEIN
Het voerplein is beklinkerd en is voorzien van een hooruif met slowfeednet.
Op plaatsen waar paarden vaak staan, zoals een voerplaats, wordt het in de natte periodes snel modderig. Je ziet op veel plaatsen dat paarden dan tot hun knieën in de modder staan. Daarbij mesten paarden tijdens het eten in de modder dit kun je niet goed opruimen. Hierdoor krijg je een modderpoel vol mest. Paarden kunnen hierdoor diverse aandoeningen krijgen zoals rotstraal en mok. Daarnaast krijg je hierdoor een onaangename geur.
Kortom als je de plaats rondom een hooiruif niet verhard is het onmogelijk om het schoon te houden.
De hooiruif zorgt ervoor dat het voer droog blijft. Daarnaast biedt het de mogelijkheid om gebruik te maken van een slowfeednet voor over het hooi. Het slowfeednet voorkomt dat de paarden teveel eten (te dik worden) en knoeien met het hooi. Over het hooi dat door geknoei, als je geen slowfeednet gebruikt, op de grond valt wordt vaak gemest en dat hooi eten de paarden vervolgens niet meer op.
Door gebruik te maken van een slowfeednet in combinatie met een verharde ondergrond produceren we minder mest/ afval.

PUINPAD
Op de smallere paden waar paarden veel lopen zoals van de stal naar het hooiplein en van het hooiplein naar de wei, krijg je in de natte periodes, gladde diepe modder sporen. Dit is gevaarlijk voor de paarden i.v.m. uitglijden maar ook onbegaanbaar voor degene die dagelijks alle mest opruimt. Daarnaast krijgen paarden die langdurig in de modder lopen vaak te maken met ziektes zoals rotstraal en mok.
Het puinpad zorgt tevens voor natuurlijke afslijten van de hoeven.
Het hemelwater loopt natuurlijk af om de aangrenzende bomen en struiken te bewateren.

SCHADUWZONE
Een gedeelte van het puinpad van de stal naar de weides is aan twee kanten voorzien van bomen en struiken. Dit zorgt voor een aangename verkoeling in de warme zomermaanden en beschutting tegen de gure wind in de wintermaanden.

TRACKS
De tracks zijn de slingerpaden die rondom de drie weides gemaakt zijn. Ze zijn niet bewerkt en bestaan gewoon uit (zwarte) grond. Deze paden zijn inmiddels kaal gegeten en zijn altijd beschikbaar, behalve in de periodes van zware regenval.
De weides zijn beperkt beschikbaar waardoor het gras na begrazing kan herstellen.
Als het veel geregend heeft blijven de weides ook dicht anders lopen de paarden de grasmat kapot.
Langs de tracks staan eetbare kruiden en struiken. Verder is de track voorzien van een natuurlijke verhoging waar de paarden graag op uitkijk staan.

SNOEPHAGEN/ KRUIDENZONES
De snoephagen en kruidenzones vormen een soort voedselbos voor paarden. Naast onbeperkt hooi is er altijd wel iets te snoepen rondom de tracks.
Daarbij is zijn de hagen een mooie habitat voor vogels die daar hun nestjes bouwen.

WOLFWERENDE OMHEINING
In overleg met en op basis van advies van het wolf-fencing-team hebben wij onze omheining afgezet met stroomdraden en meidoornhaag. Daarbij hebben we steeds rekening gehouden met de omgeving. We hebben gebruik gemaakt van duurzame en milieuvriendelijke Robinia palen, houten poorten en planken, ijzerdraad en bruin lint. De omheining valt mooi weg in de omgeving. Zo voorkomen we rommelige verpaarding van het landschap.
Om op een veilige manier samen te kunnen leven met de wolf worden de paarden tevens beschermd door een Mastino Napolitano (kuddebeschermingshond).

KRUIDENWEIDES
De weides zijn ingezaaid met Biologisch paardengraszaad bestaande uit diverse soorten grassen en kruiden. Door de weides gecontroleerd te laten begrazen, regelmatig bij te zaaien en met de hand het schadelijke onkruid te wieden, houden de grasmat gezond.

WATERHUISHOUDING EN DRINKWATER
Hemelwater wordt geïnfiltreerd
Het hemelwater wordt op alle plaatsen die verhard zijn ter plaatse vasthouden in ondergrondse infiltratieputten en een vasthoudput. Het water wordt op deze manier langzaam en natuurlijk geïnfiltreerd in de grond. Er komt dus geen hemelwater in het riool terecht.
Drinkwater
Wij hebben op twee plaatsen automatische drinkbakken voorzien. In de schuilstal en langs de oprit op de track. Verder door op de track staat een natuurstenen trog met lopend water. Paarden drinken graag uit een grote bak water. We laten het water lopen zodat we geen stilstaand water hebben waar muggen zich voort kunnen planten en voor overlast zorgen. De watervoorzieningen staan bewust verdeeld over de track zodat de paarden steeds moeten bewegen om daar te komen.

MESTCONTAINER
Achter de schuilstal bevindt zich de mestcontainer conform de milieueisen. De mest wordt door de loonwerker een paar keer per jaar naar de mestverwerking afgevoerd en geregistreerd bij de mestbank.
De container staat bewust achter de stal uit het zicht en is in een donkerbruine kleur gespoten zodat hij wegvalt in de omgeving. Verder staat de container nu zover mogelijk van de woonhuizen in de straat. Om geur en vliegenoverlast te voorkomen. Voor de dagelijkse mest afvoer met de kruiwagen uit de stal hoeft dan ook niet ver te worden gelopen.

ONDERHOUD EN BESTRIJDING
De mest van de weides, tracks, hooiplein en stal wordt dagelijks verwijderd. Zo ontwormen wij de paarden preventief en hoeven daardoor minder chemische middelen te gebruiken. Door alles goed schoon te houden en voer steeds netje afgesloten op te bergen wordt er preventief ongedierte bestreden.
Het uitgangspunt is om het onderhoud zo natuurlijk mogelijk te doen.
Zo wordt het onkruid met de hand gewied, de Kippen en Kune Kune varkentjes helpen een pootje mee.
Ongediertebestrijding
Om overlast van ongedierte te voorkomen wordt er geïnvesteerd in professionele begeleiding in het preventief/ voorkomen en bestrijden van ongedierte. Er is een contract aangegaan met Ferokill (https://www.ferokill.be). Eens per kwartaal wordt er door een professionele ongediertebestrijder een ronde gelopen door de paardentuin. Waar nodig wordt het ongedierte bestrijdt.